Hệ mặt trời hay còn gọi là thái dương hệ bao gồm các hành tinh, tiểu hành tinh, thiên thạch, sao chổi,… bao quanh mặt trời. Vậy có bao nhiêu hành tinh chính nằm trong hệ mặt trời? Kích thước của hành tinh lớn nhất trong thái dương hệ là bao nhiêu? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp những thắc mắc này giúp bạn.
Mục lục bài viết:
I. Hành tinh lớn nhất trong thái dương hệ là hành tinh nào?
Theo như nghiên cứu của các nhà khoa học, nếu dựa vào những yếu tố như: khối lượng, kích thước, diện tích, … thì sao Mộc là hành tinh lớn nhất trong thái dương hệ. Sao Mộc là hành tinh đứng vị trí thứ 5, còn Trái Đất đứng thứ 5 nếu xét theo chiều từ mặt trời đến các hành tinh. Theo Universe Today, đường kính tại xích đạo của sao Mộc là 142.984 km, lớn gấp 11 lần so với Trái Đất. Bên cạnh đó, hành tinh này có thể tích là 1.43128×1015 km3 gấp 1321 Trái Đất.
Các nhà khoa học và thiên văn học đã xác định được diện tích bề mặt của Mộc Tinh bằng 6.21796×1010 km2, rộng gấp 122 lần so với Trái Đất. Ngoài ra, sao Mộc còn nặng gấp 318 lần Trái Đất với khối lượng khoảng 1.8986×1027 kg.
Trên thực tế thì riêng khối lượng của sao Mộc đã nặng gấp 2.5 lần so với tổng khối lượng của các hành tinh khác trong hệ Mặt Trời.
II. Tìm hiểu về hành tinh và hệ mặt trời
Hiệp hội thiên văn quốc tế (IAU) đã chính thức công bố về quy ước liên quan đến việc vận hành của những hành tinh nằm trong hệ mặt trời. Cụ thể như sau:
- Nếu là một hành tinh trong hệ Mặt Trời thì hành tinh đó phải có quỹ đạo quay xung quanh Mặt Trời.
- Khối lượng của hành tinh đó phải lớn đủ để tạo ra một lực hấp dẫn mạnh hơn so với vật chất rắn, còn được gọi là cân bằng thủy tĩnh. Chính vì thế, hầu hết các hành tinh trong hệ Mặt Trời thường là hình cầu hoặc gần giống hình cầu.
- Các hành tinh phải có khối lượng lớn hơn nhiều so với các vật thể khác trong quỹ đạo của chính nó. Điều này có nghĩa là các vật thể thuộc quỹ đạo này sẽ được xem như là không đáng kể.
- Xét theo những quy ước trên thì trong hệ Mặt Trời hiện tại có 8 hành tinh: Kim Tinh, Thủy Tinh, Trái Đất, Mộc Tinh, Hỏa Tinh, Thổ Tinh, Thiên Vương Tinh và Diêm Vương Tinh.
Hiện nay, Diêm Vương Tinh được gọi là hành tinh lùn. Vào năm 2016 các nhà khoa học đã đưa ra giả thuyết rằng trong hệ mặt trời còn tồn tại 1 hành tinh khác. Tuy nhiên, do chưa đủ khoa học kỹ thuật nên các nhà khoa học chưa thể quan sát trực tiếp hành tinh này.
III. Tên tiếng Anh của 8 hành tinh chính trong hệ mặt trời
1. Sao Thủy (Mercury)
Sao Kim được phát hiện bởi người La Mã và Hy Lạp cổ đại, được đặt tên theo sứ giả của các vị thần La Mã. Thủy Tinh có đường kính 4.878km với quỹ đạo quay quanh mặt trời khoảng 88 ngày Trái Đất.
2. Sao Kim (Venus)
Kim Tinh hày còn gọi là sao Kim được phát hiện bởi người La Mã và Hy Lạp cổ đại. Hành tinh này được đặt tên theo Nữ thần tình yêu và sắc đẹp. Kim Tinh có đường kính 12.104km với quỹ đạo 225 ngày Trái Đất.
3. Trái Đất (Earth)
Đây là hành tinh thứ 3 trong hệ Mặt Trời có đường kính 12.760 km, một ngày trên Trái Đất là 23 giờ 59 phút.
4. Sao Hỏa (Mars)
Sao Hỏa được tìm thấy bởi người La Mã và Hy Lạp cổ đại, được đặt tên theo Thần chiến tranh của La Mã. Đường kính của Hỏa Tinh là 6.787km.
5. Sao Mộc (Jupiter)
Đây cũng là hành tinh được phát hiện bởi người La Mã và Hy Lạp cổ đại. Đồng thời, nó cũng được đặt tên theo các vị thần La Mã. Nó có kích thước lớn với đường kính rộng 139.822km, quỹ đạo là 11.9 năm Trái đất.
6. Sao Thổ (Saturn)
Sao Thổ được tìm thấy vào thời kỳ La Mã và Hy Lạp cổ đại. Thổ Tinh được các nhà chiêm tinh học đặt tên theo thần nông nghiệp La Mã. Đây là hành tinh có kích thước lớn chỉ sau sao Mộc với đường kính là 120.500km và quỹ đạo là 29,5 năm Trái đất.
7. Sao Thiên Vương (Uranus)
Đây là hành tinh được phát hiện vào năm 1781 bởi nhà thiên văn học người Anh William Herschel. Sao Thiên Vương có tên khoa học là Uranus được đặt theo vị thần bầu trời của người Hy Lạp cổ đại. Hành tinh này có đường kính là 51.120km và quỹ đạo là 84 năm Trái đất.
8. Sao Hải Vương (Neptune)
Hải Vương Tinh là hành tinh thứ tám và nằm xa nhất trong hệ mặt trời, nó được tìm thấy vào năm 1846. Theo nghiên cứu, thì sao Hải Vương là hành tinh lớn thứ tư với kích thước đường kính là 49.530km và quỹ đạo là 165 năm Trái đất.
IV. Phân loại các hành tinh trong thái dương hệ
Hiện nay, ngoài việc xác định kích thước thì các nhà khoa học còn nghiên cứu và phân loại các hành tinh trong hệ mặt trời thành 2 nhóm chính đó là:
1. Nhóm hành tinh trong
Đây là nhóm gồm các hành tinh có bề mặt ở dạng rắn và có chứa nhiều đá, cụ thể như: Sao Kim, Trái Đất, Sao Thuỷ và Sao hỏa.
2. Nhóm hành tinh ngoài
Nhóm này bao gồm các hành tinh khí là sao Mộc, sao Thổ, sao Thiên Vương, sao Hải Vương. Trong đó, sao Thiên Vương và Hải Vương còn được xem là hành tinh băng.
Những hành tinh thuộc nhóm ngoài thường có kích thước và khối lượng tương đối lớn. Đồng thời, tất cả đều lớn gấp nhiều lần so với các hành tinh thuộc nhóm trong.
V. Kích thước của những hành tinh trong thái dương hệ
- Sao Thuỷ có đường kính 4.878 km, khối lượng khoảng 3,3 x 1023 kg.
- Sao Kim có đường kính 12.104 km, khối lượng khoảng 4,87 x 1024 kg.
- Trái Đất có đường kính 12.756 km, khối lượng khoảng 5,98 x 1024 kg.
- Sao Hoả có đường kính 6.787 km, khối lượng khoảng 6,42 x 1023 kg.
- Sao Mộc có đường kính 142.796 km, khối lượng khoảng 1,9 x 1027 kg.
- Sao Thổ có đường kính 120.660 km, khối lượng khoảng 5,69 x 1023 kg.
- Sao Thiên Vương có đường kính 51.118 km, khối lượng khoảng 8,68 x 1025 kg.
- Sao Hải Vương có đường kính 48.600 km, khối lượng khoảng 1,02 x 1026 kg.
VI. Top 9 điều thú vị về hệ Mặt trời mà bạn nên biết
1. Sao Kim phải hành tinh nóng nhất trong
Trong bầu khí quyển ở sao Kim chủ yếu là CO2 và dày đặc hơn Trái Đất 100 lần. Theo nghiên cứu thì sao Kim có nhiệt độ trung bình khoảng 468 độ C, đủ nóng để có thể làm tan chảy chì và thiếc.
2. Đường kính của Sao Diêm Vương chỉ khoảng 2.200 km
Kích thước đường kính của Sao Diêm Vương chỉ nhỏ bằng một nửa chiều rộng nước Mỹ và nhỏ hơn rất nhiều so với các hành tinh khác. Chính vì thế, Sao Diêm Vương hiện không còn được xem là một hành tinh.
3. Vành đai tiểu hành tinh duy nhất nằm giữa sao Hỏa và sao Mộc
Xung quanh mặt trời có hàng chục ngàn tiểu hành tinh di chuyển theo quỹ đạo của riêng mình,vì vậy hiếm khi xảy ra va chạm giữa chúng. Các nhà khoa học gọi đây là vành đai tiểu hành tinh và khu vực này nằm giữa sao Hỏa và sao Mộc.
4. Hầu hết các nguyên tố trên Trái Đất đều hiếm
Các nguyên tố cơ bản có trên Trái Đất chủ yếu là canxi, natri, sắt, oxy, silic, magie, lưu huỳnh, niken và nhôm. Tuy nhiên, khi so sánh điều này giữa Trái Đất và vũ trụ thì các nhà khoa học cho rằng các nguyên tố này lại hiếm trong vũ trụ.
5. Thiên thạch có nguồn gốc đến từ sao Hỏa
Khi phân tích hóa học các thiên thạch được tìm thấy ở sa mạc Sahara và Nam Cực thì các nhà khoa học cho rằng chúng có nguồn gốc từ sao Hỏa.
6. Sao Mộc có đại dương lớn nhất trong hệ mặt trời
Sao Mộc nằm xa mặt trời và được cấu tạo chủ yếu từ hai nguyên tố đó là hydro và heli. Hydro trên hành tinh này tồn tại dưới dạng chất lỏng vì thế đã tạo thành một đại dương với độ sau khoảng 40.000km.
7. Bầu khí quyển bên ngoài Mặt Trời rộng hơn 100 AU
Do là hành tinh nóng nhất trong thái dương hệ nên bầu khí quyển bên ngoài của mặt trời kéo dài vượt xa bề mặt của nó. Vì thế, quỹ đạo của Trái Đất nằm trong bầu khí quyển này.
8. Những thiên thạch nhỏ cũng có thể có mặt trăng
Trước đây, các nhà khoa học cho rằng các hành tinh mới có mặt trăng hay vệ tinh tự nhiên, vì theo họ hành tinh mới có đủ lực hấp dẫn để điều khiển mặt trăng trên quỹ đạo. Nhưng trên thực tế thì sao Kim và sao Thủy không có mặt trăng hay vệ tinh, còn sao Hoa thì chỉ có những mặt trăng nhỏ. Ngược lại, các thiên thể nhỏ lại có mặt trăng.
Điều này được chứng minh vào năm 1993, khi tàu thăm dò Galileo đi qua một tiểu hành tinh rộng khoảng 20 dặm Ida và phát hiện có mặt trăng rộng 1 dặm đang quay quanh nó.
Vậy chúng ta đã biết, hành tinh lớn nhất trong thái dương hệ là Sao Mộc rồi. Qua bài viết trên đây đã chia sẻ những kiến thức liên quan đến các hành tinh nằm trong hệ mặt trời. Chúng tôi hy vọng những thông tin này có thể giúp bạn có thêm kiến thức về vũ trụ.
